صادرات و فروش زعفران به روش چمدانی

صادرات و فروش زعفران به روش چمدانی چگونه انجام می شود؟ این موضوع را در دو متن مورد بررسی قرار خواهیم داد.  این مطلب اول است و پیشنهاد میکنیم برای درک بهتر موضوع هم این متن و هم متن بعدی ( لینک متن دوم  https://goo.gl/DR7XR3 ) را مطالعه کنید.

منظور از صادرات چیست؟

صادرات در لغت به معنای انتقال کالا یا ارسال و فرستادن کالا از جایی به جای دیگر چه در داخل کشور و یا از داخل به خارج کشور است.

• عمل خارج کردن کالا از قلمرو گمرکی کشور
• ارسال کالا از سرزمین اصلی به مناطق ویژه و آزاد
• ارسال کالای تولید شده در مناطق ویژه اقتصادی و مناطق آزاد

روش های انجام صادرات

صادر کننده به چه کسی گفته میشود؟ به هر شخص حقیقی یا حقوقی که دارای کارت بازرگانی و یا مجوز وزارت بازرگانی بوده و اقدام به صدور کالا نماید صادرکننده اطلاق می شود. البته این روز ها بسیار افراد به جای صادرات زعفران – به جای تجارت زعفران قاچاق زعفران میکنند. البته دولت هم اقداماتی برای جلوگیری از قاچاق زعفران و پیاز زعفران انجام داده است.

• صادرات قطعی
• صادرات مجدد
• صادرات موقت
• صادرات از طریق قرارداد (SWAP)

• خارج کردن کالا از قلمرو گمرکی کشور به منظور فروش، استفاده یا مصرف در خارج از قلمرو گمرکی کشور قلمرو گمرکی کشور یعنی سرزمینی که در آن قانون گمرکی یک کشور به طور کامل اجرا می گردد. به طور کلی قلمرو گمرکی یک کشور قلمرو داخلی و ملی آن است که شامل فضای زمینی، دریایی و هوایی آن می باشد .

انواع صادرات قطعی

• تجاری: صادرات و واردات کالا به صورت تجاری مستلزم داشتن کارت بازرگانی است. کالاهایی که به تشخیص گمرک برای فروش صادر می گردد؛ اعم از اینکه به همان شکل یا پس از انجام عملیات تولیدی، تفکیک و بسته بندی به فروش می رسد، تجاری تلقی خواهد شد (بند یک ماده 10 آئین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات مصوب 1373)
• غیرتجاری: از طریق پست حداکثر به میزان 50 دلار و یا از طریق مسافر حداکثر به میزان 80 دلار (مواد32، 34 و 37 آئین نامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات)

تجارت چمدانی چیست؟

واردات و صادرات مسافری و گاهی از طریق بازارچه های مرزی و پیله وری را تجارت چمدانی گویند. کالای همراه مسافر خروجی از طریق بازارچه های مرزی و غیره مشمول ماده 32 آئین نامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات و نیز مفاد آئین نامه مسافران ورودی خواهد بود.

از طریق پست حداکثر به میزان 50 دلار و یا از طریق مسافر حداکثر به میزان 80 دلار ( مواد 32، 34 و 37 آئین نامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات )

• در صادرات غیر تجاری، ارائه مجوز و گواهی های رایج در صادرات کالا ضرورت ندارد.
• مبنای ارزیابی ارزش کالای همراه مسافر، نرخ های مصوب کمیته دائمی قیمت گذاری کالاهای صادراتی (tpo.ir) خواهد بود که در صورت عدم نرخ گذاری (به هر دلیل)، تعیین نرخ از سوی گمرک مربوطه انجام خواهد پذیرفت.

 آئین نامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات

مواد 32، 34 و 37 آئین نامه اجرائی قانون مقررات صادرات و واردات . ماده 32 – کالای همراه مسافر خروجی: مسافران خروجی اعم از اینکه ایرانی باشند یا خارجی می توانند علاوه بر وسایل سفر و لوازم شخصی، کالاهای ایرانی به هر میزان و کالای غیر ایرانی تا سقف مقرر در آیین نامه مسافران ورودی را همراه ببرند مشروط بر آنکه هر دو گروه کالا جنبه تجاری پیدا نکند.

تبصره 1 – خروج اشیاء عتیقه و کتب خطی ممنوع است.

تبصره 2 – هر مسافر می تواند یک قطعه قالی یا دو قطعه قالیچه دست باف جمعاً تا 12 متر مربع همراه خود از کشور خارج نماید.

تبصره 3 – خارجیانی که به طور رسمی در ایران به کار یا تحصیلات حوزوی یا دانشگاهی اشتغال دارند در پایان کار یا تحصیل می‌توانند لوازم منزل خود را در حد متعارف بدون ارائه مجوز یا کارت بازرگانی از کشور خارج نمایند.

ماده 34 – ارسال نمونه کالا: ارسال کالا  اعم از ساخت داخل یا خارج به عنوان نمونه تجاری، یا برای آزمایش، تجزیه، یا تعمیر در صورتی که حجم تجاری نداشته و از انواع ممنوع الصدور شرعی یا قانونی نبوده و از نوع عتیقه نیز نباشد، بدون مطالبه کارت بازرگانی، و مجوز صدور بلامانع است و مازاد بر آن با کسب مجوزهای لازم و رعایت مقررات مربوط میسر خواهد بود. در صورتی که خروج کالا از این طریق در رابطه با کالاهایی در مجموع به صورت یک جریان تجاری درآید، وزارت بازرگانی می تواند فهرست آن کالاها را برای جلوگیری از خروج آن ها به گمرکات اعلام نماید.

ماده 37 – صدور کالا از طریق پست: ارسال کالا از طریق پست با حفظ جنبه غیر تجـاری به استثنـای کالاهـایی که شرعاً یـا قانوناً ممنوع الصدور هستند بدون مطالبه کارت بازرگانی و مجوز صدور به هر میزان از لحاظ قیمت با رعایت سایر مقررات مجاز است. چنانچه خروج برخی کالاها از این طریق به صورت یک جریان تجاری در آید وزارت بازرگانی می تواند فهرست کالاهای مذکور را برای جلوگیری از خروج آن ها به ‌گمرک اعلام نماید.

تبصره- سقف میزان کالای خارجی قابل ارسال از طریق پست حداکثر 80 دلار برای هر نفر خواهد‌ بود.

کشورهای عضو CIS و جارت محدود و کوچک

بسیاری از ما افرادی را دیده‌ایم و میشناسیم که به‌طور مستمر به کشور‌ های اطراف رفت و آمد دارند و در هر سفر خود در حجم محدود به مبادله کالا با دیگر کشور‌ها می‌پردازند. امروزه در کنار مبادلات تجاری ایران با کشورهای عضو CIS (کشور‌ های مستقل هم سود )، تجارت محدود و کوچک دیگری نیز در گمرکات مرزی مستقر در شمال، شمال شرق و شمال غرب کشور از طریـق مرزنشـینان ایـن منـاطق بـا مرزنشـینان ساکن کشورهای نامبرده صورت می‌گیرد که محدود به اقلام و کالا‌ های خاصـی بـوده که از آن با عنوان « تجارت چمدانی » یاد می‌شود.

 میزان صادرات ایران و آمار گمرک

آمار‌های گمرک  ایران نشان می‌دهد که طی نیمه نخست امسال مرزنشینان به‌طور متوسط روزانه حدود 240 هزار دلار کالا به کشورهای همسایه صادر کرده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، روزانه معادل 55 هزار دلار کالا بیشتر، به صورت چمدانی از کشور خارج شده است. مقایسه حجم صادرات چمدانی به کشورهای منطقه طی نیمه نخست امسال با مدت مشابه سال قبل حاکی از افزایش 30 درصدی ارزش این تجارت است. گفتنی است که ارزش صادرات از طریـق تجـارت چمـدانی، سـهم انـدکی از ارزش کـل صادرات کشور را به خود اختصاص می‌دهد

ارزش تجارت چمدانی

هم‌اکنون 54 بازارچه مرزی در مناطق مختلف مرزهای شرق، غرب، جنوب و شمال غرب کشور راه‌اندازی شده است، ولی تنها 29 بازارچه مرزی فعال و مابقی غیرفعال هستند. در عین حال تجارت چمدانی در بازارچه‌های فعال ایجاد شده است، ولی رونق چندانی ندارد. طی سه ماه نخست سال 1394، گمرک لطف‌آباد با اختصاص 919/11 هزار دلار یا 56/ 42 درصد از ارزش تجارت چمدانی رتبه اول در این زمینه را دارد. گمرک آستارا با اختصاص 336/6هزار دلار یا 63/ 22 درصد از ارزش تجارت چمدانی و گمرک سرو با اختصاص 834/2 هزار دلار یا 12/ 10 درصد از ارزش تجارت چمدانی در رتبه‌های بعدی قرار گرفته‌اند. در مدت مشابه سال قبل، گمرک آستارا با اختصاص 456/5 هزار دلار یا 62/ 33 درصد رتبه اول، گمرک بیله‌‌ سوار با اختصاص 485/2 هزار دلار یا 31/ 15 درصد رتبه دوم و گمرک سرو با اختصاص 260/2 هزار دلار یا 93/ 13 درصد، رتبه سوم را به خود اختصاص داده بودند

راه آسان برای بازاریابی محصولات

تجارت چمدانی تا حدودی پتانسیل رونق بخشیدن به صادرات و واردات کشور را دارد، اما اکنون اوضاع نابسامانی در اقتصاد ایران دارد. بسیاری از افراد با سوءاستفاده از این نوع تجارت دست به قاچاق کالا می‌زنند و ضربه مهلکی را به اقتصاد کشور و تولید داخلی وارد می‌کنند. در حالی در کشور ایران شاهد وقوع چنین اتفاقاتی هستیم که در بسیاری از کشور‌ها تجارت چمدانی یکی از عوامل پیشرفت صادرات محسوب می‌شود. به عقیده فعالان اقتصادی، وقتی تاجری بتواند مقداری از کالای خود را بدون تشریفات گمرکی صادر کند، راه آسان‌تری برای بازاریابی محصولات اصلی تجاری خود انتخاب کرده است؛ اما امروزه بسیاری از چمدان‌ها خالی از ایران خارج می‌شوند و مملو از پوشاک و کالاهای خارجی به ایران باز می‌گردند که این امر تولید داخلی و صنعت کشور را بیش از پیش به قهقرا کشانده است و ایران را بازاری برای انواع مارک‌ها و برند‌های خارجی تبدیل کرده است. در این شرایط می‌توان گفت تجارت چمدانی برای ایران نه یک فرصت، بلکه تهدیدی بالقوه به حساب می‌آید.

مدیریت تجارت چمدانی

اما در بحث مدیریت تجارت چمدانی باید به این مهم توجه کنیم که آن دسته از مسافرهایی که کالای ایرانی را در پوشش تجارت چمدانی با خود به کشور‌های دیگر می‌برند، نیازمند حمایت هستند و دولت باید برای آنها تسهیلات قائل شود. این افراد بازوی صادرات کشور محسوب می‌شوند و استفاده از توان آنان به مراتب بهتر از ایجاد محدودیت برای آنها است. به عنوان مثال دولت می‌تواند به افرادی که اقدام به تجارت چمدانی می‌کنند، وام‌هایی بدهد که با استفاده از آن بتوانند کالاهای داخلی را در حجم بیشتری صادر کنند، زیرا امکان دارد افرادی که تجارت چمدانی انجام می‌دهند، راهکارهایی را بدانند و بازارهایی را بشناسند که بر اساس آن در آینده بتوان کالای تولید داخل بیشتری را به کشورهای دیگر صادر کرد. آنها برای این کار طبعا باید سرمایه لازم را در اختیار داشته باشد. از سوی دیگر اگر دولت می‌تواند، باید رنگ و بوی قانونی به تجارت چمدانی ببخشد و با در نظر گرفتن مزایا برای این نوع تجارت، عملکرد این افراد را در قالب تعامل با دولت درآورد؛ چرا که همین امر موجب می‌شود فسادی در تجارت چمدانی به وجود نیاید و راه برای افراد سودجو بسته شود